ફેફસાં અને છાતીના શà«àªµàª¾àª¸àª¨àª³à«€àª¨à«‡ લગતા રોગોના દેશàªàª°àª®àª¾àª‚થી આવેલા લગàªàª— ચાર હજાર જેટલા નિષà«àª£àª¾àª¤ ડોકà«àªŸàª°à«‹àª¨à«€ વીસમી રાષà«àªŸà«àª°à«€àª¯ કોનà«àª«àª°àª¨à«àª¸ ‘National Confence on Pulmonary Diseases – napcom 2018’ જીàªàª®àª¡à«€àª¸à«€ ખાતે ગà«àªœàª°àª¾àª¤ યà«àª¨àª¿àªµàª°à«àª¸àª¿àªŸà«€ કનà«àªµà«‡àª¨à«àª¶àª¨ àªàª¨à«àª¡ àªàª•à«àªàª¿àª¬àª¿àª¶àª¨ સેનà«àªŸàª°àª®àª¾àª‚ ૨૯ નવેમà«àª¬àª° થી ૨ ડિસેમà«àª¬àª° ૨૦૧૮ વચà«àªšà«‡ યોજાઇ છે. તા. ૨૯મી નવેમà«àª¬àª° ૨૦૧૮ના સાંજે à«.૦૦ વાગà«àª¯à«‡ આ કોનà«àª«àª°àª¨à«àª¸àª¨à«‹ àªàªµà«àª¯ ઉદઘાટન સમારંઠઅમદાવાદ ખાતે યોજાઇ ગયો. આના મà«àª–à«àª¯ મહેમાન તરીકે ઇનà«àª¡àª¿àª¯àª¨ ઇનà«àª¸à«àªŸà«€àªŸà«àª¯à«àªŸ ઓફ મેનેજમેનà«àªŸàª¨àª¾ ડિરેકà«àªŸàª° ડૉ. àªàª°àª² ડીસોàªàª¾ સાથે મને પણ ઉપસà«àª¥àª¿àª¤ રહેવાનો મોકો સાંપડà«àª¯à«‹. શà«àªµàª¾àª¸àª¨àª³à«€ તેમજ ફેફસાંના રોગોમાં નિષà«àª£àª¾àª¤ અથવા ખેરખાં કહી શકાય àªàªµàª¾ ડૉ. ગૌતમ àªàª—ત – પà«àª°à«‡àª¸àª¿àª¡à«‡àª¨à«àªŸ NAPCON2018, ડૉ. આર. àªàª¨. સોલંકી – પà«àª°à«‡àª¸àª¿àª¡à«‡àª¨à«àªŸ NCCP, ડૉ. àªàª¸. àªàª¨. ગૌર – સેકà«àª°à«‡àªŸàª°à«€ NCCP, ડૉ. àªàª¸. કે. લà«àª¹àª¾àª¡àª¿àª¯àª¾ – પà«àª°à«‡àª¸àª¿àª¡à«‡àª¨à«àªŸ ICS, ડૉ. રાજેશ સà«àªµàª°à«àª£àª•àª° – સિકà«àª¯à«‹àª°àª¿àªŸà«€ ICS, ડૉ. રાજ àªàª—ત અને ડૉ. તà«àª·àª¾àª° પટેલ, ઓરà«àª—ે. સેકà«àª°à«‡àªŸàª°à«€àª ઓફ ધ કોનà«àª«àª°àª¨à«àª¸ ઉપરાંત ડૉ. àªàª®. àªàª®. પà«àª°àªàª¾àª•àª° – àªàª¡àª¿àª¶àª¨àª² ડિરેકà«àªŸàª°, મેડિકલ àªàªœà«àª¯à«àª•à«‡àª¶àª¨ àªàª¨à«àª¡ રિસરà«àªš, ડિરેકà«àªŸàª° – મેડિસિટી અને સà«àªªà«àª°àª¿àªŸà«‡àª‚ડેંટ – અમદાવાદ સિવિલ હોસà«àªªàª¿àªŸàª², ડૉ. કિરીટ પટેલ – ડીન, જીસીàªàª¸ મેડિકલ કોલેજ, અમદાવાદ, ડૉ. જયેશ સચદે - ડીન, જીસીàªàª¸ મેડિકલ કોલેજ, અમદાવાદ – સાથે ઉપસà«àª¥àª¿àª¤ રહેવાનà«àª‚, તેમાંથી ખાસà«àª¸àª¾ àªàª• ડàªàª¨ જેટલા વિશિષà«àªŸ ખà«àª¯àª¾àª¤àª¿ પà«àª°àª¾àªªà«àª¤ ડોકà«àªŸàª°à«‹àª¨à«‡ àªàªµà«‹àª°à«àª¡ આપવાના આ સમારંàªà«‡ મને ગà«àªœàª°àª¾àª¤àª¨àª¾ આ નિષà«àª£àª¾àª¤à«‹ ઉપરાંત દેશàªàª°àª®àª¾àª‚થી આવેલા અગà«àª°àª£à«€ ડોકà«àªŸàª°à«‹ સાથે ફરી àªàª•àªµàª¾àª° વાત કરવાની તક પૂરી પાડી.
ધà«àª®àª¾àª¡à«‹ હવામાં ઉડતા અતà«àª¯àª‚ત સૂકà«àª·à«àª® રજકણ, સિગારેટનો ધૂણો, કેમિકલ ગેસ, ખળાં અથવા થà«àª°à«‡àª¸àª°àª®àª¾àª‚થી હવામાં ફેંકાતા અતà«àª¯àª‚ત સૂકà«àª·à«àª® વનસà«àªªàª¤àª¿ કણો, ઘરમાં લાકડાં/કોલસાથી રાંધતા થતો ધà«àª®àª¾àª¡à«‹, ઔદà«àª¯à«‹àª—િક પà«àª°àª¦à«‚ષણ વિગેરેને કારણે દેશમાં ફેફસાંઓ કામ કરતાં બંધ થઈ જવા/àªàª°àª¾àªˆ જવાથી માંડીને દમ તેમજ àªàª²àª°à«àªœà«€ જેવા રોગના દરદીઓ àªàª¡àªªàª¥à«€ વધતા જાય છે. આવનાર સમયમાં જો પà«àª°àª¦à«‚ષણ નિયંતà«àª°àª£ નહીં થાય તો ફેફસાંના આ રોગો આપણા દેશમાં માણસના મૃતà«àª¯à« માટેનà«àª‚ સૌથી મોટà«àª‚ કારણ બનશે. આવા રોગ, તેની સારવાર, તેની શરીરના અનà«àª¯ અવયવો ઉપર ઘાતક અસર, સારવાર પદà«àª§àª¤àª¿àª®àª¾àª‚ થઈ રહેલા નવા સંશોધનો વિગેરે બાબતો પર આ બધા નિષà«àª£àª¾àª¤à«‹ ૩૦ નવેમà«àª¬àª° થી ૨ ડિસેમà«àª¬àª°, તà«àª°àª£ દિવસ દરમિયાન ગહન ચરà«àªšàª¾àª“ કરશે અને દરદીને આવા ઘાતક રોગોમાંથી પીડામà«àª•à«àª¤ કરવાની નવી દવાઓ, તરકીબો તેમજ સંશોધનો વિષે àªàª•àª¬à«€àªœàª¾ પાસે ઉપલબà«àª§ જાણકારી મેળવશે.
આવી કોનà«àª«àª°àª¨à«àª¸àª®àª¾àª‚ મને મà«àª–à«àª¯ અતિથિ તરીકે બોલવાનો મોકો મળે તેનો આનંદનો છે જ પણ સાથોસાથ આ બધા ડોકà«àªŸàª°à«‹ સમકà«àª· આ વિષયના જાણકાર તરીકે નહીં પણ àªàª• સામાનà«àª¯ માણસ તરીકે મારા આરોગà«àª¯ મંતà«àª°à«€ તરીકેના કારà«àª¯àª•àª¾àª³ દરમિયાન તેમજ તà«àª¯àª¾àª°àª¬àª¾àª¦ જે બાબતો મારા લકà«àª·àª®àª¾àª‚ આવી તેમાં સૌથી અગતà«àª¯àª¨à«€ હà«àª°àª¦àª¯, કિડની, લીવર, મગજની તેમજ ફેફસાંનો રોગ શરૂઆતના તબકà«àª•à«‡ પકડાય તો દરદીને બચાવી શકવાની શકà«àª¯àª¤àª¾ અને તેનà«àª‚ આગળનà«àª‚ જીવન સામાનà«àª¯ રીતે વà«àª¯àª¤à«€àª¤ કરી શકે તે બાબતે પà«àª°à«‹àªŸà«‹àª•à«‹àª² નકà«àª•à«€ કરી શરીરના આ પાંચ અંગોનà«àª‚ નિયમિત પરીકà«àª·àª£ થાય અને તેમાંય ફેફસાંમાં શરૂઆતના તબકà«àª•à«‡ સામાનà«àª¯ ખાંસી જેવો દેખાતો રોગ Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) અથવા જીવલેણ ટà«àª¯à«‚બરકà«àª¯à«‚લોસિસ કે મહાકષà«àªŸàª¦àª¾àª¯àª• દમનà«àª‚ સà«àªµàª°à«‚પ લે તે પહેલા દà«àª¨àª¿àª¯àª¾ માં વિકસી રહેલ Wearable Technologiesના મશીન, સà«àª®àª¾àª°à«àªŸ ટેકà«àª¸àªŸàª¾àªˆàª²à«àª¸, સà«àªŸà«‡àª®àª¸à«‡àª²à«àª¸ ટેકà«àª¨à«‹àª²à«‰àªœà«€àª¨à«‹ ઉપયોગ અને હજૠખાસ ઉપયોગ થતો નથી તેવી ફેફસાંના ટà«àª°àª¾àª¨à«àª¸àªªà«àª²àª¾àª¨à«àªŸà«‡àª¶àª¨ વિગેરે મà«àª¦à«àª¦à«‡ સામાનà«àª¯àª®àª¾àª‚ સામાનà«àª¯ દરદીને પણ સારવાર મળે અને ફેફસાંના રોગોનà«àª‚ વહેલà«àª‚ નિદાન થાય તે દિશામાં પોતાની આવડત અને વગ વાપરવા જે સૂચનો કરà«àª¯àª¾àª‚ તેને ખૂબ સારો પà«àª°àª¤àª¿àª¸àª¾àª¦ સાંપડà«àª¯à«‹.
સાથોસાથ આ રોગના દરદીને ઓકà«àª¸àª¿àªœàª¨ થેરાપી àªàªŸàª²à«‡ કે જેમ ફà«àª°à«‡àª•àªšàª° થયà«àª‚ હોય તો હાથમાં લાકડી અથવા તો ઘોડી લઈને ચાલવà«àª‚ પડે છે તે જ રીતે નાકમાં ઓકà«àª¸àª¿àªœàª¨àª¨à«€ નળી નાખી ઓકà«àª¸àª¿àªœàª¨ ઉપર આધારિત રહેવામાં કોઈ જ શરમ નથી અને પોતાના વિષે કોઈ શà«àª‚ ધારશે àªàª¨à«€ ચિંતા દરદીઠકરવાની જરૂર નથી. જેમ બીજી દવાઓ હોય છે àªàª® ઓકà«àª¸àª¿àªœàª¨ થેરાપી પણ àªàª• દવા જ છે àªàªµà«àª‚ સમાજ પણ સà«àªµà«€àª•àª¾àª°à«‡ અને ઓકà«àª¸àª¿àªœàª¨ આપે છે માટે આ દરદી કોઈ ગંàªà«€àª° રોગના આખરી તબકà«àª•à«‡ છે તેવà«àª‚ દરદી અને સમાજ ન માને તે માટે મનોવૈજà«àªžàª¾àª¨àª¿àª• સલાહ દà«àªµàª¾àª°àª¾ કાઉનà«àª¸à«‡àª²àª¿àª‚ગ પણ અપાય જેથી દરદીનà«àª‚ મનોબળ મજબૂત બને તો ઠવધૠસારી રીતે અને લાંબો સમય જીવી શકશે ઠવાત પણ મૂકી.
સદનસીબે અમદાવાદથી પà«àª°àª¸àª¿àª¦à«àª§ થતા આજના (તા.૩૦.૧૧.૨૦૧૮) દૈનિક ગà«àªœàª°àª¾àª¤ સમાચારની પૂરà«àª¤àª¿àª®àª¾àª‚ આ બાબતનો àªàª• સરસ લેખ આવà«àª¯à«‹ છે જે પણ આ રોગના દરદીઓને તેમજ તેમના સગાવહાલાઓને મદદરૂપ થાય તે હેતà«àª¥à«€ અલગથી મૂકà«àª‚ છà«àª‚.
માનવજાતે પà«àª°àª—તિ ખૂબ કરી પણ ઠપà«àª°àª—તિ કરવા જતાં જંગલોથી માંડીને જમીન, પાણી અને વાતાવરણ (પરà«àª¯àª¾àªµàª°àª£)નà«àª‚ સતà«àª¯àª¾àª¨àª¾àª¶ વાળી નાખà«àª¯à«àª‚ જેને કારણે આપણે ખૂબ àªàª¡àªªàª¥à«€ ઠપરિસà«àª¥àª¿àª¤à«€ તરફ ધસમસતા આગળ વધી રહà«àª¯àª¾ છીઠકે જà«àª¯àª¾àª‚ આવનાર દસેક વરસમાં ફેફસાં સંલગà«àª¨ રોગ/COPD સૌથી મોટો ઘાતક રોગ બનશે. સરકારો તો કાયદા કરશે પણ કાયદાથી સમાજ નથી ચલાવી શકાતો. કાયદાથી માણસનà«àª‚ દૈનિક જીવન નથી ચલાવી શકાતà«àª‚. ઠમાટે આપણે સહà«àª નાગરિક ધરà«àª® સમજવો પડે અને પોતે àªàª®àª¾àª‚ શà«àª‚ ફાળો આપી શકે ઠકોઈ પણ કાયદાની દખલગીરી વગર જાતે જ સંàªàª¾àª³à«€ લેવà«àª‚ પડે. અમેરિકાના પà«àª°àª®à«àª– જà«àª¹à«‹àª¨ àªàª«. કેનેડીના પેલા પà«àª°àª¸àª¿àª¦à«àª§ ઉદગાર, “ask not what your country can do for you - ask what you can do for your country”; તમારો દેશ તમારા માટે શà«àª‚ કરી શકશે àªàª¨à«€ પંચાતમાં પડà«àª¯àª¾ વગર તમે દેશ માટે શà«àª‚ કરી શકશે àªàª¨à«€ ચિંતા કરો તો વધૠઉપયોગી બનશે.
આàªàª¾àª¦à«€ પછીની બધી જ સરકારો અને બધા જ રાજકીય પકà«àª·à«‹àª મતબેંક કબજે કરવાની લà«àª¹àª¾àª¯àª®àª¾àª‚ àªàª• સૂરે આ દેશની પà«àª°àªœàª¾àª¨à«‡ àªàªŸàª²à«‡ કે આપણને શીખવાડà«àª¯à«àª‚ છે કે –
“સરકાર કરશે, સરકાર બધà«àª‚ જ કરશે અને àªàª¥à«€àª¯ ખતરનાક, સરકાર મફતમાં કરશે. આપણે જનમીઠછીàª, જીવીઠછીઠમરીઠછીઠબધà«àª‚ જ સરકાર માટે, સરકારના જોખમ અને જવાબદારીàª.”
લોકશાહી કે પà«àª°àªœàª¾àª¤àª‚તà«àª°àª®àª¾àª‚ સરકારો જ બધà«àª‚ કરશે àªàª® માનીઠતો કેટલà«àª‚ અહિત થઈ શકે àªàª¨à«àª‚ આદરà«àª¶ ઉદાહરણ àªàª¾àª°àª¤ છે. આપણે અધિકારો બધા જ જોઈઠછે પણ ફરજ કોઈ નહીં. સારà«àª‚ થાય તà«àª¯àª¾àª°à«‡ ડોક લંબાવીને ગà«àª²àª¾àª¬àª¨à«‹ હાર પહેરવા કે મોઢા ઉપર મેકઅપીયા સà«àª®àª¿àª¤ પહેરીને ફોટા પડાવવામાં પડાપડી થાય પણ ખરાબ થાય તà«àª¯àª¾àª°à«‡ દોષ બીજા કોઈનો જ હોય, આપણો કà«àª¯àª¾àª°à«‡àª¯ નહીં.
સાચા અરà«àª¥àª®àª¾àª‚ આપણી લોકશાહી ધીરી પણ મકà«àª•àª® ગતિઠàªàª• àªàªµà«€ વà«àª¯àªµàª¸à«àª¥àª¾ બની રહી છે કે જà«àª¯àª¾àª‚ જવાબદારીની àªàª¸à«€àª¤à«ˆàª¸à«€ કરનારને મનમાની કરવાનો અધિકાર વધà«àª¨à«‡ વધૠમળતો જાય છે. Democracy has beoame a passport to misbehave.
આવા દેશમાં પરà«àª¯àª¾àªµàª°àª£ સà«àª§àª°àª¶à«‡, કચરો ઉડાડતા અને ધà«àª®àª¾àª¡à«‹ કરતા આપણે બંધ થઈશà«àª‚ àªàªµà«àª‚ થવાની આશા મૂરà«àª–તાની પરાકાષà«àª ા છે.
અને..
આવà«àª‚ નહીં થાય àªàªŸàª²à«‡ જ આવનાર દાયકામાં àªàª¾àª°àª¤àª®àª¾àª‚ ફેફસાં અને શà«àªµàª¾àª¸àª¨àª³à«€àª¨àª¾ રોગો સૌથી વધૠઘાતક બનશે અને àªàª¥à«€àª¯ વધૠદમ અને ફેફસાં ખરાબ થઈ ગયા હોય તેવા અનેકને જીવતા જીવત દોજખમાં જીવતા હોય àªàªµà«€ યાતનાઓ સહન કરવાનà«àª‚ કારણ બનશે.
લોકશાહી અમર રહો.
હે રામ !!!
નોંધ : થોડà«àª‚ લાંબૠલખાઈ ગયà«àª‚ છે àªàªŸàª²à«‡ ગà«àªœàª°àª¾àª¤ સમાચારવાળો આરà«àªŸà«€àª•àª² આવતી કાલે.